Sve manje vukova u vrletima Jadovnika i Zlatara
Povika na vuka, a lisice meso jedu – ova narodna izreka može se najbolje razumeti kada se vidi primer planina oko Prijepolja. Zbog osetnog smanjenja populacije vukova znatno se povećala brojnost lisica, koje u potrazi za hranom zalaze i u prigradske četvrti i prave štetu.
Prema podacima Udruženja građana „Jadovnik“ iz Prijepolja dobijenim pomoću kamera za praćenje životinja, 2013. je Jadovnikom i Zlatarom krstarilo devet vukova.
– Od tada je brojnost svake godine opadala za jednu ili dve jedinke. Naše kamere su u avgustu snimile šest vukova, tri odrasla i troje mladunaca, a od tada ovde obitava samo jedan vuk – priča za „Blic“ Vjekoslav Joksimović, predsednik Udruženja koje se bavi zaštitom prirode na području Jadovnika i kanjona reke Mileševke.
Mada se, kaže Joksimović, lovci hvale trofejima i na planinama zatiču nelegalna mrciništa na mestima pogodnim za lovačke čeke, nema konkretnog dokaza da je prekomerni izlov desetkovao čopor.
– Zbog manjka vukova u porastu je broj lisica, koje kidišu na kokošinjce, i jazavca, koji uništavaju prinose na njivama. Narod doživljava vuka kao najvećeg neprijatelja, što nije istina. Lakše je zaštiti stada od vukova nego živinarnike od lisica i poljoprivredne useve od jazavaca. Lisica ima toliko da samo što u kuće ne ulaze. Toliko su se osilile da se na hranilištima, gde su u strahu od vukova dolazile oprezno pojedinačno, sada može videti po osam, devet jedinki odjednom. Do pre koju godinu nikada uživo nisam video jazavca, a od kad je vuk počeo da iščezava, sreo sam ih barem sto. I kuna i šakala je sve više – priča Joksimović.
Sve ređe se, dodaje on, mogu sresti zečevi, što je opet pokazatelj brojnosti lisica. Sa druge strane, nastavlja Joksimović, u osetnom porastu je i populacija srneće divljači, što opet govori da je vuk gotovo nestao sa Jadovnika.
Aleksandar Simović, biolog iz Beograda i član UG “Jadovnik”, smatra da su lovačke hajke glavni krivac za nestanak najvećeg predatora u Srbiji.
– Veća je verovatnoća da je brojnost vukova opala zbog izlova nego zbog manjka hrane. Sve se to odražava na ekosistem, jer vukovi, kao zbirna karika u lancu ishrane, regulištu brojnost sisara – objašnjava Aleksandar Simović.
Rodoljub Vasiljević, predsednik Lovačkog udruženja „Prijepolje“ kaže da je lisica sve više i da se neretko spuštaju u prigradska naselja. Ipak, kaže on, besnilo nije zabeleženo.
Uskoro plan za zaštitu vuka
Dr Duško Ćirović, profesor na Biološkom fakultetu u Beogradu, koji je uključen u markiranje i praćenje životinja na Jadovniku, kaže da se u saradnji sa Upravom za šume priprema Plan upravljanja vukom. Jedna od ključnih stvari, objašnjava on, je uspostavljanje monitoringa u cilju utvrđivanja brojnosti, na osnovu koga bi bile utvrđene mere zaštite.
Izvor: V.Lojanica